Lichaamstaal: een onderschat onderwerp wanneer we het hebben over communicatie. Wist je dat uit onderzoek is gebleken dat slechts 7% van onze communicatie bestaat uit woorden? Dit betekent dat de overige 93% bestaat uit andere zaken. Zo ook lichaamstaal, wat 55% van onze communicatie betreft. Dit is dus meer dan de helft, en dit geeft aan hoe belangrijk het is om je bewust te zijn van je lichaamstaal én die van een ander. Het begrijpen van lichaamstaal kan je helpen om meer gezag uit te stralen, meer te bereiken en een ander beter te lezen. Ben je benieuwd wat lichaamstaal over iemand zegt? Wij van het Sluis NLP Instituut leggen het je uit aan de hand van voorbeelden.
Let je wel eens op de lichaamstaal van anderen?
Lichaamstaal is een belangrijk onderdeel van onze (non-verbale) communicatie, want ruim de helft van de boodschap die je overbrengt wordt erdoor bepaald. Concrete voorbeelden van non-verbale communicatie die onder lichaamstaal vallen zijn je duim opsteken en met je hoofd knikken. Deze non-verbale communicatie wordt door vrijwel iedereen begrepen. Maar, er zijn ook vormen van lichaamstaal die veel over ons zeggen en waar je waarschijnlijk nooit bij stilstaat.
Het overgrote deel van je lichaamstaal vindt onbewust plaats, maar hier meer over weten kan jou helpen om iemand beter te kunnen lezen. En, niet onbelangrijk: door je bewust te zijn van je eigen lichaamstaal word je ook beter in het overbrengen van jouw woorden. Let je er wel eens op of iemand zijn handen tijdens een vergadering boven of onder tafel houdt? Of heb je heb je hier al eens bij stilgestaan wanneer je zelf in een vergadering zat? Dit klinkt wellicht als iets kleins, maar het zegt meer dan je denkt!
In dit artikel nemen we je mee in een aantal concrete voorbeelden om je te laten zien wat lichaamstaal zegt over jou en anderen.
Lichaamstaal spiegelen: de ander voelt zich op zijn gemak
Je bent met iemand in gesprek en deze persoon spiegelt jouw gedrag. Jij tilt je glas op om een slok water te nemen, je gesprekspartner doet dit ook. Het is aannemelijk dat deze persoon zich bij je op zijn of haar gemak voelt. Merk je zelf weleens dat je het gedrag van de ander spiegelt? Dan is dit een teken dat jij je comfortabel voelt bij je gesprekspartner.
Je hoofd kantelen en knikken wanneer de ander spreekt
Hiermee laat je zien dat je comfortabel bent bij de ander en aandachtig luistert. De ander kan dit zonder pardon lezen en zal zich gehoord voelen, jou als vriendelijk aanschouwen en het gesprek als prettig ervaren.
Oogcontact: een belangrijke vorm van lichaamstaal
Iemands ogen tijdens een gesprek spreken boekdelen. Tijdens een gesprek kijk je je gesprekspartner meestal niet non-stop aan. Maar waarom eigenlijk niet? Vaak zijn we ons bewust van het feit dát we wegkijken, maar weten we niet precies waarom we dit doen. De kant die je opkijkt, zegt meer dan je denkt.
Je kijkt opzij
Dit biedt de mogelijkheid om helder na te denken. Oogcontact met de persoon met wie je in gesprek bent, is stimulerend en zorgt er daarom voor dat je niet altijd goed kunt nadenken. Door naar links of rechts te kijken, creëer je capaciteit om helder te kunnen denken.
Je kijkt naar beneden
Let hierbij goed op iemands gezicht. Naar beneden kijken tijdens een vergadering betekent doorgaans dat iemand verveeld is geraakt. Maar heb je zojuist iemand een compliment gegeven, dan betekent naar beneden kijken meestal dat je iemand in verlegenheid hebt gebracht. Hierbij constateer je dan vaak een glimlach terwijl hij of zij naar beneden kijkt. Het is dus afhankelijk van de situatie, maar je kunt ervan uitgaan dat het verveling of verlegenheid is. Let er bij jezelf ook goed op wanneer je dit doet, zo leer je je eigen gedrag beter te begrijpen.
Je kijkt naar boven
Wanneer men naar boven kijkt, kan dit net als naar beneden kijken ook meerdere dingen betekenen. Het kan weer voor verveling staan, maar ook voor het ophalen van herinneringen – actief nadenken dus.
Je ogen spelen een grote rol bij lichaamstaal, net als je handen
Naast je ogen, geven je handen ook veel bloot. We noemden het voorbeeld al: heb je er weleens op gelet of je je handen boven of onder de tafel houdt wanneer je je in een vergaderruimte bevindt? Wanneer je je handen op tafel legt, kom je zekerder, opener en eerlijker over. Het zichtbaar maken van je handpalmen geeft meer vertrouwen, wees dus zeker niet bang om je handen tijdens een gesprek te openen.
Armen over elkaar heen
Dit is een gesloten houding, en kan meerdere dingen betekenen. Iemand die zijn armen over elkaar houdt…
- Is kritisch. Veel mensen zien deze gesloten houding als ongeïnteresseerd, maar wanneer je hier goed op let, constateer je al snel dat kritische mensen hun armen ook veelal over elkaar leggen. Let hierbij op de blik: kijkt iemand streng of nadenkend, dan is dit inderdaad een kritisch persoon;
- Heeft een gevoel van status. Vooral wanneer iemand ook zijn hoofd omhoog houdt en een beetje achterover leunt;
- Weet zich geen houding te geven. Tegenstrijdig met het vorige punt, en vaak kun je dit signaleren door naar de rest van iemands lichaamshouding te kijken. Wanneer iemand lichtjes voorovergebogen zit met de armen over elkaar, dan kan dit onzekerheid of ongemak zijn. De persoon weet zich geen houding te geven en bedekt zich daarom liever.
Tijdens een gesprek kun je hoogstwaarschijnlijk zelf wel peilen waarom jij of de ander zijn armen gesloten heeft, want status of onzekerheid straalt men ook snel uit door de rest van zijn lichaamshouding.
Handen onder je hoofd
Gebruik je de bovenkant van je hand(en) om je hoofd te ondersteunen wanneer je aan tafel zit en met degene tegenover je praat? Dan laat je hiermee zien dat je geïnteresseerd bent in de persoon in kwestie – over het algemeen is dit een goed signaal tijdens bijvoorbeeld een date, maar in mindere mate tijdens een zakelijke bespreking.
Handen in je broekzakken
Ben je geneigd je handen in je zakken te stoppen? Of zie je je gesprekspartner dit regelmatig doen? Dit duidt enerzijds op een nonchalante houding, en geeft daarnaast ook aan dat iemand oncomfortabel is. Men weet niet waar hij zijn handen moet laten en stopt ze dus maar weg. In een omgeving waar je je als professional wil profileren, wordt het dan ook afgeraden om je handen in je zakken te steken.
Spreken met handgebaren
Wanneer men zijn handen gebruikt tijdens het spreken, straalt dit zelfvertrouwen uit. Je neemt meer ruimte in, laat je handpalmen zien en spreekt met je lichaam. Letterlijk lichaamstaal dus. Een goede oefening om je ook daadwerkelijk zelfverzekerder te voelen, is om te beginnen met handgebaren te spreken. Hier geldt het principe van ‘fake it until you make it’, want door te doen alsof je zelfverzekerd bent, word je dat ook! Meer zelfvertrouwen haal je ook uit onze gratis online training over groeien.
Een open en krachtige houding?
Je wil goed overkomen op de ander. Je wil gezag uitstralen en serieus genomen worden. Wees je ervan bewust dat je lichaamstaal meer zegt dan duizend woorden. Neem daarom een open en krachtige houding aan. Dit doe je door ruimte in te nemen, steek je hoofd iets omhoog, je borst vooruit en laat je armen los hangen langs je lichaam. Probeer niets te forceren, steek je handen vooral niet in je zakken maar gebruik handgebaren wanneer je spreekt. Kijk de ander aan, en wees niet bang om opzij te kijken wanneer je nadenkt. Door te veel op je lichaamstaal te focussen, loop je het risico dat je je niet meer bezighoudt met de inhoud van het gesprek. Dat wil je natuurlijk voorkomen! Zorg dat je dit vaak genoeg oefent zodat de open en krachtige houding eigen maakt.
Voorbeelden van lichaamstaal: onthoud dat ieder mens anders is
Naast het kunnen lezen van iemand lichaamstaal, is het natuurlijk ook van belang dat je luistert naar iemands woorden. Ieder mens is anders en de voorbeelden die we hebben genoemd kunnen stereotyperend zijn, en daarmee niet per se altijd de waarheid. Ondanks dat veel van deze voorbeelden door wetenschappelijk onderzoek zijn aangetoond, neemt het niet weg dat men soms gedrag vertoont waar simpelweg geen reden voor is. Ga er dus niet direct vanuit dat iemand constant nadenkt als hij of zij opzij kijkt – misschien is er daar gewoon iets interessants te zien! Het helpt echter wel om mensen te kunnen lezen en om je beter bewust te zijn van jouw communicatiestijl. Wil je in het dagelijks leven beter kunnen communiceren of zelfs leren spreken voor een publiek? Meld je dan aan voor onze gratis online workshop. Vrijblijvend en heel leerzaam als je aan de slag wil gaan met jouw communicatie skills!
