Perfectionisme: maximaal willen presteren en excelleren in datgeen dat je doet. Perfectionisme klinkt voor sommigen onder ons als een wenselijke eigenschap, want iemand die perfectionistisch is, streeft altijd naar een goed resultaat en doet zijn best. Helaas kent perfectionisme ook negatieve kanten. Het leidt van binnen vaak tot worsteling en levert dagelijks een strijd op. Komt dit je bekend voor? Wij van het Sluis NLP Instituut hebben 7 tips voor je om met perfectionisme om te gaan.
Wat is perfectionisme?
Perfectionisme is het nastreven van het volmaakte, oftewel het perfecte. Men stelt hoge eisen aan zichzelf en aan een ander. Iemand met perfectionisme is meestal veeleisend en legt de lat hoog – soms te hoog. Hierdoor ontstaan irrealistische verwachtingen. Fouten ziet men als falen en faalangst is dan ook een bekend fenomeen voor mensen die te maken hebben met perfectionisme. Men werkt het liefst alleen omdat hij of zij dan zeker weet dat er geen fouten worden gemaakt. Herkenbaar? Dan ben jij waarschijnlijk perfectionistisch.
Perfectionisme vs. onnauwkeurigheid
Het tegenovergestelde van perfectionisme is onnauwkeurigheid. Iemand die onnauwkeurig is, neemt het allemaal niet zo nauw. Grote kans dat jij hiervoor juist allergisch bent. Maar heb je er weleens bij stilgestaan dat je juist heel veel kunt leren van deze mensen? Wanneer je wil leren jouw perfectionisme het hoofd te bieden, dan liggen de grootste lessen voor jou in het gedrag van jouw tegenpool.
7 tips: zo ga je om met perfectionisme
Leven met perfectionisme is niet altijd makkelijk. Er zijn zelfs psychologen die stellen dat perfectionisme per definitie ongezond is. Perfectionisten kampen met angsten, depressies, stress en komen eerder thuis te zitten met een burn-out dan mensen die geen perfectionist zijn. Perfectionisme betekent echter ook: je werk wordt doorgaans enorm gewaardeerd, je voelt je goed over de eindresultaten die je oplevert en je raakt opgewekt wanneer je positieve feedback ontvangt. Om de strijd met perfectionisme aan te kunnen gaan, hebben we de volgende tips voor je.
1. Realiseer je dat je van fouten kan leren
Wanneer je streeft naar een perfect resultaat, dan ben je tegelijkertijd bang voor imperfectie en het maken van fouten. Mensen met perfectionisme hebben daarom in hogere mate last van faalangst. Herken je dit? Realiseer je dan dat fouten er zijn om van te leren. Iedere keer dat er iets misgaat, biedt jou dit een kans om te groeien. Probeer daarom fouten vanaf nu te gaan zien als leermomenten en kansen. Zo overkom je mogelijk je faalangst en voorkom je stagnatie in je groei. Onze gratis online training over groeien kan je hierbij helpen.
2. Probeer naar jezelf te kijken door de bril van een vriend(in)
We zijn streng voor onszelf. Ben je ook zo streng voor een ander? Doorgaans niet. En jouw vrienden zijn niet zo streng voor jou als jij voor jezelf bent, toch? Probeer eens naar jezelf te kijken door de bril van iemand die jou liefheeft. Wat zie je dan? Hoe praat diegene tegen je? Ga op deze manier ook tegen jezelf praten. Zie jezelf als een vriend(in). Ontwikkel zelfcompassie. Door liever te zijn voor jezelf, verminder je de stress die perfectionisme met zich meebrengt. Voorbeelden zijn:
- ‘’Je doet het goed.’’
- ‘’Je bent goed genoeg.’’
- ‘’Wow, heb jij dit gemaakt!?’’
Jezelf zorg en steun bieden door zelfcompassie te ontwikkelen, geeft jou de mogelijkheid om perfectionisme in veel situaties het hoofd te bieden. Affirmeren kan helpen om jezelf meer kracht te geven, wat weer resulteert in meer zelfvertrouwen. Zelfcompassie en affirmeren zijn dé ingrediënten om liever voor jezelf te worden en steviger in je schoenen te staan.
3. Tussen alles of niets zit een middenweg
Voor perfectionisten lijkt er geen middenweg te bestaan. Het is alles of niets. Je doet iets perfect of je doet het simpelweg niet. Wanneer je toch neigt te gaan voor de middenweg, dan heb je het gevoel dat je faalt. Maar is dat ook echt zo? Nee, vaak is de middenweg juist de beste manier. De middenweg kost je minder energie, minder tijd en hierdoor vaak automatisch zelfs minder geld. Het altijd streven naar perfectie zuigt energie. Bepaal daarom in welke situaties jij wél kunt kiezen voor de middenweg, en durf hiervoor te kiezen. Reflecteer vervolgens later om te bepalen of dit nu echt zo erg was. Waarschijnlijk is gebleken dat de middenweg zo gek nog niet is! Door dit vaker te oefenen, word je er comfortabel bij om niet altijd alleen het onderste uit de kan te willen halen.
4. Weet dat wat in jouw optiek fout is, voor een ander goed genoeg is
Worstel je ermee dat je te lang aan een project werkt of dat je te lang voor de spiegel staat, omdat het in jouw optiek nog niet goed genoeg is? Het is goed om je in zo’n geval te realiseren dat jouw definitie van ‘’fout’’, niet overeenkomt met de daadwerkelijke definitie. Jij streeft naar het volmaakte, terwijl een ander op 50% van het volmaakte al vindt dat het goed genoeg is. Leer gedachten als ‘’Bijna klaar, ik wil alleen nog even dit en dit verbeteren’’ herkennen. Zodra zo’n gedachte zich voordoet, besluit dan juist om te stoppen. Het is goed zo. Je bent op 80% van wat jij wilde neerzetten en bent daarmee waarschijnlijk al over de 100% van wat iemand anders ervan verwacht.
5. Social media zijn niet de realiteit
Wanneer je al perfectionistisch bent, helpen social media je daar helaas niet mee verder. Sterker nog: alles wat je op social media ziet, lijkt perfect te zijn. Hierdoor word je onzekerder over jezelf en je eigen leven, en wordt het streven naar perfectie nog meer aangewakkerd. Als je wil leren omgaan met je perfectionisme, is het raadzaam om social media niet meer met grote regelmaat te checken. Wanneer je dit wel doet, onthoud dan dat veel van wat je ziet niet de realiteit is. Je hoeft jezelf hier niet mee te vergelijken, jij bent goed zoals je bent.
6. Waar ben je echt bang voor?
Loop je vast omdat je perfectionisme ertoe leidt dat je iets niet durft? Weet je niet zeker of je iets tot perfectie kunt brengen en zeg je er daarom maar nee tegen? Dan is er sprake van faalangst. Stel jezelf de vraag: waar ben ik echt bang voor? Wat is het ergste dat er kan gebeuren? Vaak blijken we voornamelijk bang te zijn voor kritiek. En het goede nieuws is: je kunt prima dealen met kritiek. Het is soms even slikken, maar ook jij kunt leren omgaan met kritiek. Als die kritiek er überhaupt komt, want je zult zien dat wanneer je de stap durft te zetten, er vaak niets aan de hand blijkt en de kritiek uitblijft. Stel jezelf dus de vraag waar je echt bang voor bent en schets een scenario van het ergste dat er kan gebeuren. Vaak is dat ergst denkbare zo erg nog niet, en dit maakt het makkelijker om ja te zeggen.
7. Accepteer jezelf
In tip 3 hebben we het over zelfcompassie. Zelfcompassie betekent liever zijn voor jezelf en dit wordt makkelijker wanneer je jezelf helemaal accepteert. Dit is misschien makkelijker gezegd dan gedaan, maar het is wel een belangrijke stap om je perfectionisme te kunnen loslaten. Zet negatieve gedachten over jezelf om in positieve gedachten en schrijf dagelijks op wat er goed ging, en wat je aan jezelf waardeert. Zo bouw je aan een sterkere mindset en leer je jezelf accepteren zoals je bent. Het streven naar perfectie neemt hierdoor af.
Ga jij de tips toepassen?
Fouten zijn er om van te leren. Fouten brengen je verder in het leven want je groeit erdoor. We hopen dat je dit inziet na het lezen van dit artikel. Je hoeft niet altijd te excelleren in alles wat je doet, want vaak is jouw 80% al meer dan goed genoeg. Leer je eigen energie beschermen en leef een fijner leven. Heb je hierbij hulp nodig? Wij hebben voor jou de online cursus Mind Meesterschap ontwikkeld. Hier leer je stap voor stap hoe je jezelf bevrijdt van gevoelens van angst, twijfel, spanning en die vervelende knoop in je maag die wordt veroorzaakt door je perfectionisme. Word de baas over deze gevoelens en leer je perfectionisme loslaten. Zien we je snel?
